Ik heb bewust geen auto en dat vind ik helemaal oké. Ik heb een kleine beurs en kan daar prima mee leven. Maar op sommige plekken kom ik dus (bijna) niet. Dus toen ik van een vriend een auto kon lenen om hem van en naar vliegveld Eindhoven te rijden, maakte van de gelegenheid gebruik om de ene keer via Tilburg en de andere keer via Uden te rijden (sorry Eindhovense collega’s, maar ik kan niet alles).

Toen ik een telefoontje van een vriendin kreeg om haar van vliegveld Weeze te halen, stond ik dus te juichen. “Ik ben dol op Weeze”, riep ik door de telefoon. En dat is nog waar ook. Voorzichtig voegde zij eraan toe dat ze pas om half acht aan zou komen. Geen probleem! Ik had nog wat verzoeknummertjes aan de andere kant van de grens.

Johan Maurits en Alexander

Kleve was ooit min of meer Nederlands en toen werd het een soort satellietstaat van Brandenburg. De man van Margaretha Turnor, Godard Adriaan, was diplomaat aan het hof van Keurvorst van Brandenburg, kende dus “zijn mannen” in Kleve en raakte met twee van hen bevriend. Alexander van Spaen komt voor in (in ieder geval) één van brieven van Margaretha (en een leuke, ik zou de link zeker lezen). Hij was eigenaar van Kasteel Biljoen in Velp en van Schloss Moyland in het Kreis Kleve. Johan Maurits van Nassau Siegen, stadhouder van Kleef, komt ook voor in de brieven. Hij was één van de belangrijke raadgevers van Godard Adriaan bij de herbouw van Kasteel Amerongen. Ik heb wat zitten puzzelen met verschillende afbeeldingen van de tuin van Margaretha en heb me daarbij af zitten vragen of hij daar invloed op gehad heeft. In Kleve heeft hij een grote tuin laten aanleggen, maar die had ik nog nooit gezien.

Johan Maurits van Nassau Siegen, Jan de Baen, 1668-1670. Collectie Mauritshuis
Kinderportret van Alexander van Spaen, onbekend, 1633. Collectie Geldersch Landschap & Kasteelen, bruikleen Brantsen van de Zyp Stichting

Het museum en de tuinen van Kleve

Toen ik in Kleve aan kwam, begon het te gieten, dus ik begon in het Museum Kurhaus. Het Museum Kurhaus is een museum voor moderne kunst, maar kennelijk heeft het ook de opdracht om lokale geschiedenis te doen, dus dat hing voor een deel in de gang. Onder andere wat schilderijtjes van de tuin. Die zou ik ook niet meer echt gaan zien dus die waren mooi meegenomen. Het leukst van de lokale geschiedenis vond ik onderstaande handdoekhouder.

Ik ben weer eens vergeten om de bijbehorende kaartjes met informatie te fotograferen, dus ik heb geen flauw idee meer wat ik exact gezien heb. In het deel met moderne kunst was een tentoonstelling over Joseph Beuys, die ik natuurlijk van naam wel ken, maar wiens werk ik nog nooit bewust bekeken had, dus dat kon ik afvinken. Ik kan zijn werk best waarderen, maar als je het fotografeert blijft er zo weinig van over. Er was ook niets dat echt indruk op me maakte.

De andere tentoonstelling was van een kunstenaar wiens naam ik dus ook niet meer weet, maar die werkte met texturen en daar wordt ik altijd heel blij van. Ik vind het ook altijd weer jammer dat je het niet mag aanraken en het is ook weer onmogelijk om te fotograferen. Gelukkig deed hij ook nog iets met kleur.

Schloss Moyland

Ik had alleen mijn bezoek aan Kleve voorbereid, maar omdat het bleef regenen, viel het bezoek aan de tuin een beetje in het water. Nu vond ik dat niet echt erg, want ik ben eigenlijk helemaal geen tuinentypje, maar ik had dus wel tijd over. Dus ging ik op de bonnefooi naar Schloss Moyland.

Schloss Moyland is een oud slot dat meermalen is her- en verbouwd. In de negentiende eeuw is het onder handen genomen door een pendant van Pierre Cuypers en pijnlijk verneogotiseerd. Nu was dat nog niet het ergste. In de Tweede Wereldoorlog werd het verwoest en in de jaren negentig is het van binnen gestript en ‘fris’ herbouwd. Met marmeren vloeren, strak gestucte wanden en roestvrijstalen details. Echt lekker om even een dweil doorheen te halen.

Schloss Moyland op een druilerige meimiddag.

Ik ben overigens zeker geen moderne architectuur basher en ik geloof ook echt wel dat oud en nieuw goed gecombineerd kunnen worden. De kapel van het slot vond ik bijvoorbeeld wel een geslaagde modernisering en ook het kunstwerk erin werkte goed (en nee ik heb weer het kaartje niet gefotografeerd).

Een verneogotiseerd detail dat wel te pruimen is en niet vervangen is door roestvrijstaal.
Kapel van Schloss Moyland.

Ook hier was weer een expositie van Joseph Beuys en hier kwam ik erachter dat hij oorspronkelijk uit de buurt komt. Vandaar dat er veel werk uit zijn beginperiode was. Daarnaast was er een expositie van fotografie vanuit appartementen in een Engelse stad (weer geen kaartje gefotografeerd) en werk van Johann Peeter Heek (aan het eind van de dag viel het kwartje). Johann Peter Heek maakt erg makkelijk te verteren geabstraheerde landschapjes. Nietszeggend, maar heerlijk om te zien. Hij maakt ook wandtapijten en dat kan je je bij zijn schilderijtjes helemaal voorstellen. Lekker knus, wollig, met rechte lijnen en ronde boompjes.

Johann Peeter Heek